S. Kierkegaard

Geduld is een schone zaak. Dat beamen we meestal graag, en slaken daarbij misschien de verzuchting dat het ons er nogal eens aan ontbreekt. Dat geduld met onze ziel te maken heeft realiseren we ons niet altijd. Naast een aantal andere onderwerpen draait het in twee van de toespraken in deze bundel om geduld. Het geduld om je ziel te bewaren, en het geduld om de verwachting te bewaren, op de manier waarop de 84-jarige Anna haar leven lang de komst van een bijzonder kind had verwacht. Kierkegaard bekommert zich om wat de ziel van een mens raakt. Met een voorbeeld of tekst uit de Bijbel richt ook in deze vijf toespraken alles zich op wat er innerlijk in ons gaande is.

Lafheid, dat is nu niet bepaald iets om trots op te zijn. Maar alleen al om het bij jezelf werkelijk onder ogen te zien blijkt niet zo gemakkelijk. Lafheid weet zich vaak handig te vermommen en allerlei mooie, sympathieke gedaanten aan te nemen. In een van de toespraken in deze bundel gaat Kierkegaard op dit probleem in, op zijn eigen subtiele en diepgaande manier. Subtiel en diepgaand zijn ook de andere drie, die raken aan het innerlijke leven van een mens. Wat heeft een mens nu werkelijk het meest nodig? Wat gebeurt er met een mens op de grens van wat menselijk uit te leggen is, en wat daaraan voorbijgaat?

Troost te vinden, of zelfs vreugde, als de omstandigheden daar niet naar zijn, hoe doe je dat? In de eerste reeks opbouwende toespraken van dit boekje, ‘Stemmingen in de strijd van het lijden’, is Kierkegaard met die vraag diepgaand bezig geweest. Hij laat zien dat er een andere manier van kijken voor nodig is. Dat vraagt een beweging bij degene die ergens onder lijdt, een beweging die tegengesteld is aan je eerste neiging. Een omkeer dus van de gebruikelijke visie en reactie op alles wat tegenzit of moeite oplevert. Daarnaast bevat dit deeltje een zevental toespraken bij de viering van het avondmaal op vrijdag. Telkens uitgaande van een Bijbeltekst wordt het deelnemen aan die maaltijd van verschillende kanten belicht.